hobby

Sylwestrus Flavius

Gaius Iulius Caesar, Gajusz Juliusz Cezar, Cezar, ur. 12 lipca 100 p.n.e. (13 lipca 102 r. p.n.e., - koncepcja Mommsena), zm. 15 marca 44 p.n.e. (za konsulatu C. Iuliusa Caesara i M. Antoniusa) - rzymski pisarz, polityk, mąż stanu i wódz. Jeden z członków stronnictwa popularów, spokrewniony z Cynną i Mariuszem.

W okresie dyktatury Sulli przebywał w Azji Mniejszej, gdzie zdobył pierwsze doświadczenia wojenne. W kilka lat po śmierci dyktatora (nastąpiła w 78 p.n.e.) wrócił do Rzymu i rozpoczął karierę senatorską obejmując w 69 p.n.e. urząd kwestora. Wygłosił mowę ku czci swojej zmarłej córki Julii, jak i ciotki Julii, żony Mariusza. Ustawił wówczas pomniki Mariusza w Rzymie, dzięki czemu zyskał poparcie ludu. Cztery lata później został edylem kurulnym i wsławił się organizacją wystawnych igrzysk, na których według świadectwa Plutarcha wystąpiło 320 par gladiatorów, co znacznie uszczupliło budżet Cezara. Podczas spisku Katyliny opowiedział się za niekaraniem śmiercią spiskowców, tłumacząc, iż śmierć byłaby za małą karą za zbrodnie, które popełnili. Popadł wówczas w konflikt z Cyceronem.

W 75 p.n.e. - podczas podróży na Rodos - został porwany przez piratów po raz drugi. W 69 p.n.e. umarła jego pierwsza żona Kornelia. W 67 ożenił się z Pompeją, z którą się rozwiódł w 62 z powodu afery w jego domu, związanej z domniemanym kochankiem Pompei, Klodiuszem.

W roku (63 p.n.e.) otrzymał godność Pontifeksa Maximusa, czyli najwyższego kapłana, a dwa lata później został desygnowany na namiestnika prowincji Hiszpanii Dalszej (Hispania Ulterior). Niedługo po powrocie, w roku 60 p.n.e., zawarł I triumwirat - tajne porozumienie z konsulami Pompejuszem i Krassusem, dzięki któremu m.in. w 59 p.n.e. został konsulem. Następne lata to otrzymanie namiestnictwa Galii Przed- i Zaalpejskiej oraz wojna z plemieniem Helwetów, po której nastąpił podbój Galii oraz wojna z Ariowistem. Następnie dwa razy wyprawił się do Brytanii, nie podbijając jednak wyspy. W latach 52-51 p.n.e. stłumił wielkie powstanie Galów, zjednoczonych pod wodzą króla Arwernów, Wercyngetoryksa.

Jego rosnąca potęga zaniepokoiła senat, który powierzył konsulat Pompejuszowi i udzielił mu wszelkich pełnomocnictw w sprawach wojskowych (imperium), uniemożliwiając tym samym ponowne objęcie konsulatu przez Cezara w roku 49 p.n.e. Cezarowi, któremu kończyło się namiestnictwo Galii, groziła polityczna śmierć. Gdy dostał od senatu wezwanie do stawienia się w Rzymie, przekroczył nocą 10 stycznia na 11 stycznia 49 p.n.e. rzekę Rubikon, która oddzielała Italię od Galii Przedalpejskiej. Tym samym złamał zakaz wkraczania do Italii z wojskami. Pokonując Rubikon wypowiedział słynne słowa alea iacta est – kości zostały rzucone. Rozpoczęła się trwająca kilka lat wojna domowa (bellum civile).

Cezar błyskawicznie opanował Italię, z której uciekli jego przeciwnicy i przejął władzę w państwie jako dyktator. Walcząc z Pompejuszem i jego sojusznikami w Hiszpanii i Grecji 9 sierpnia 48 p.n.e. rozbił wojska Pompejusza pod Farsalos w Grecji. Pompejusz zbiegł do Egiptu, gdzie został podstępnie zamordowany z rozkazu 14-letniego króla Ptolomeusza XIII, który chciał przypodobać się zwycięskiemu Cezarowi. Gdy rzymski wódz wylądował w Aleksandrii dostał głowę zabitego Pompejusza. W Egipcie toczyła się wtedy wojna domowa pomiędzy dziedzicami tronu, nieletnim Ptolomeuszem XIII i jego starszą siostrą Kleopatrą, wygnaną z Aleksandrii. Cezar sprzymierzył się z Kleopatrą, która została jego kochanką i przy jego pomocy uzyskała niepodzielnie egipską koronę po krótkiej wojnie aleksandryjskiej, stoczonej przez Rzymian z Ptolemeuszem XIII.

W 47 p.n.e. Cezar pokonał buntującego się króla Pontu w Azji Mniejszej, Farnacesa II, a po zwycięskiej bitwie, kończącej wyprawę wojenną, przesłał do Rzymu meldunek ze słowami: veni, vidi, vici (przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem). List z takimi właśnie słowami dostarczono senatorowi Amincjuszowi.

W następnych latach Cezar walczył ze zwolennikami Pompejusza w Afryce i ponownie w Hiszpanii, gdzie w 45 p.n.e. zniszczył ostatnią armię pompejan.

Te liczne ekspedycje wojenne bardzo ograniczały czas pobytu Cezara w Rzymie. Wykorzystywał go na wprowadzanie reform, dotyczących głównie wojska, administracji i finansów państwa. Obejmowały one również prowincje rzymskie, przyczyniając się do integracji imperium. Zapoczątkował m.in. romanizację prowincji zewnętrznych poprzez wielkie akcje przesiedleńcze z terenów Italii weteranów wojen i proletariatu rzymskiego, głównie do Galii, Azji Mniejszej i Afryki. Ustanowił nową złotą monetę aureus, zaś w 46 p.n.e. jako Pontifex Maximus przeprowadził przy pomocy aleksandryjskiego astronoma Sosygenesa reformę kalendarza, tworząc obowiązujący w zasadzie do dziś kalendarz juliański. Za jego panowania powstały w Rzymie po raz pierwszy: świątynia marmurowa, łuk triumfalny i budowle kopułowe.

Te wszystkie działania umacniały jedynowładztwo Cezara, który mianował się dożywotnim dyktatorem in perpetuum, najwyższym kapłanem, imperatorem i “ojcem ojczyzny”. Budziło to sprzeciw senatu, zagrożonego w swej dotychczasowej władzy. 15 marca 44 roku p.n.e. (Idy marcowe), w przerwie posiedzenia senatu Cezar został zasztyletowany przez grupę republikańskich spiskowców, którymi przewodził senator Marek Juniusz Brutus, bliski przyjaciel Cezara.
-------------------------------------------------------------------------------------
Oktawian August

Gaius Octavius, po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (ur. w Rzymie 23 września 63 roku p.n.e. - 19 sierpnia 14 n.e.). Syn Gajusza Oktawiusza i Atii Starszej (Atia Maior), wnuk siostry Juliusza Cezara i jego adoptowany testamentem syn.

Po śmierci Cezara w 44 roku p.n.e. walczył z Markiem Antoniuszem. Po zwycięstwie zawarł z nim i z Lepidusem drugi triumwirat. Pokonał zabójców Cezara pod Filippi w roku 42 p.n.e.. W 35 r. p.n.e. podbił tereny Panonii. W latach 32-31 p.n.e. toczył wojnę domową z Markiem Antoniuszem. Po zwycięstwie, które odniósł dla niego Marek Agrypa pod Akcjum stał się jedynym władcą imperium. 16 stycznia 27 roku p.n.e., senat rzymski, po raz pierwszy w historii, przyznał mu na wniosek Plankusa tytuł Augustusa. W ten sposób Oktawian stał się pierwszym cesarzem rzymskim, jakkolwiek przy zachowaniu wszelkich pozorów ciągłości ustroju republikańskiego (np. sprawował wielokrotnie urząd konsula. Używał oficjalnej tytulatury: Imperator Caesar Divi filius Augustus. Przyjął tytuł princepsa, wprowadzony przez niego ustrój nazywamy pryncypatem.

Reformy Oktawiana Augusta:

* usunął Zgromadzenie Ludowe
* ograniczył władzę senatu
* pozostawił tylko niektóre urzędy (w tym np.konsula)
* uznał się za najwyższego kapłana (kult boski władców Imperium)
* wprowadził ścisłą kontrolę nad namiestnikami prowincji
* zreformował wojsko (służba od 16 do 24 roku życia, po zakończeniu służby duży przydział ziemi; wojsko liczyło 300 tys. żołnierzy)
* posiadał uprawnienia edyla, cenzora oraz trybuna ludowego Reformy Oktawiana Augusta:

Powiększył państwo o nowe prowincje: Egipt, Panonię i Dalmację-Illyricum. Nie miał męskiego potomka. Na następcę wybrał Tyberiusza - syna swojej trzeciej żony - Liwii, którego adoptował.

Po jego panowaniu zapanował przez dwa wieki pax romana, pokój rzymski.

Małżeństwa i dzieci:

* 1x: Klaudia Pulchra (Claudia) córka Klodiusza i Fulwii (od 43 p.n.e. do rozwodu w 41 p.n.e.)
* 2x: Skrybonia (Scribonia) (od 40 p.n.e.)
o Julia
* 3x: Liwia Druzylla (od 39 p.n.e.)

Twórczość literacka

W młodości otrzymał gruntowne wykształcenie filozoficzne, retoryczne i literackie. Karierę mówcy rozpoczął w 12 roku życia wygłaszając na pogrzebie swojej babki Julii mowę na cześć zmarłej. W jego dorobku literackim znajdowało się co następuje:
August
Powiększ
August

* co najmniej kilkanaście mów, w tym kilka pogrzebowych;
* pismo filozoficzne Zachęta do filozofii (Hortationes ad philosophiam);
* pismo polemiczne Odpowiedź dla Brutusa o Katonie (Rescripta Bruto de Catone);
* biografia Druzusa (Drusi vita);
* zbiory listów do rodziny, przyjaciół, senatu, miast;
* kilkadziesiąt edyktów cesarskich;
* 13 ksiąg pamiętników zatytułowanych Commentarii de vita sua;
* sprawozdanie o stanie państwa (Breviarium totius imperii);
* skrócony wykaz własnych dokonań (Index rerum a se gestarum), znany też jako "Dokonania boskiego Augusta" (Res gestae divi Augusti);
* zbiór okolicznościowych fraszek;
* poemat heksametryczny pt. "Sycylia" (Sicilia);
* tragedia Ajas (Aiax);

Prawie nic z tego nie zachowało się do naszych czasów, znamy jedynie garść fragmentów, zwłaszcza korespondencji i pamiętników.

Z twórczości Augusta wymienionej powyżej zachowało się w całości tylko jedno pismo, za to niemal w oryginale. Jest to Index rerum a se gestarum, którego tekst (wraz z greckim przekładem) odnaleziono wyryty na zewnętrznej ścianie świątyni Augusta i Romy w Ancyrze (obecnie Ankara). Jest on znany szerzej jako tak zwane Monumentum Ancyranum.

Co do tragedii "Ajas", jej losy znamy dzięki przekazanemu przez Swetoniusza bon motowi Augusta. Otóż jak wiadomo, bohater grecki imieniem Ajas zakończył życie rzucając się na własny miecz; z drugiej natomiast strony używanych w starożytności kart papirusowych nie dawało się podrzeć, gdyż były zbyt mocne, nieudane teksty zmywano więc z nich mokrą gąbką. Wiadomo było, że August rozpoczął z wielkim zapałem pracę nad tragedią, więc po jakimś czasie ktoś z przyjaciół zapytał, co porabia Ajas. Na to August: "Mój Ajas rzucił się na gąbkę".
---------------------------------------------------------------------------------

Gaius Claudius Caesar, po adopcji przez Tyberiusza Gaius Iulius Caesar (ur. 31 sierpnia 12 n.e., zm. 24 stycznia 41 n.e.) - cesarz rzymski od 18 marca 37 r. Oficjalna tytulatura: Gaius Iulius Caesar Augustus Germanicus.
-------------------------------------------------------------------------------------
Droga do tronu

Gajusz znalazł się na wyspie Kaprii, gdzie na stałe osiadł Tyberiusz, w 31 roku, gdyż cesarz zapragnął mieć swych dwóch następców tronu blisko siebie. Byli to: jego wnuk, Tyberiusz Gemellus oraz Gajusz. Stale otaczano ich, a szczególnie Gajusza, donosicielami podchwytującymi każde słowo. W 33 roku Tyberisz przyznał Kaliguli honorowy kwestoriat. W 33 roku Kaligula poślubił swoją pierwszą żonę Junię Klaudyllę, która zmarła podczas porodu razem z dzieckiem w 37 roku. Kaligula wszedł w porozumienie z Makronem, prefektem pretorianów. Gajusz pragnął zostać cesarzem, a Makron zatrzymać swoje stanowisko u boku nowego cesarza. Gwarancją porozumienia była żona Makrona, Ennia, która za wiedzą męża była kochanką Gajusza (który był w tym czasie żonaty z Jonią). 16 marca cesarz zasłabł i zmarł. Po mieście, krążyły wszakże plotki, że do śmierci Tyberiusza przyczynił się sam Kaligula z Makronem. Zmarły w testamencie zalecił by Gajusz i Tyberiusz Gemellus panowali razem. Jednak jego wola nie spełniła się. Za sprawa Makrona senat unieważnił jego wolę i ustanowił Gajusza cesarzem. Początki panowania nowego cesarza zapowiadały się wspaniale.
------------------------------------------------------------------------------------
Początek panowania

Kaligula kazał umorzyć wszystkie procesy polityczne, odwołał osoby zesłane z przyczyn politycznych, spalił publicznie akta procesu matki i braci oraz rozkazał opublikować dzieła dawnych historyków opozycyjnych. Wprowadził ulgi podatkowe, ponowił publikowanie rachunków państwowych. Pojechał na Pandaterię i Pontię po prochy matki Agrypiny i brata Nerona, aby złożyć je w mauzoleum cesarskim. Swoim siostrom i babce Antonii przyznał specjane przywileje.
-----------------------------------------------------------------------------------
Cesarz szaleniec

Jednakże w październiku 37 cesarz zapadł na dosyć poważną chorobę, prawdopodobnie mózgu. Gdy Kaligula powrócił do zdrowia, był już innym człowiekiem. Na początku wysłał żołnierzy z rozkazem zgładzenia Tyberiusza Gemmellusa, który mógł się upomnieć o ojcowiznę. Zmusił również Marka Juniusza Silanusa, (konsula zastępczego w 15 n.e.) ojca swojej pierwszej żony, Junii, do samobójstwa. Pod koniec 37 roku, będąc świadkiem ślubu Pizona i Orestylli upodobał sobie pannę młodą i zabrał ją podczas ceremonii jako swoją żonę. Równie nagle ją porzucił. W 38 roku odbyły się igrzyska w których połowie zmarła siostra cesarza Druzylla. Ogłoszono wtedy ciężką żałobę publiczną. Kilka miesięcy po pogrzebie ożenił się z piękną Lollią Pauliną, dotychczasową żoną Memmiusza Regulusa. W 38 r. ze światem musiał pożegnać się m.in. Makron, który popełnił samobójstwo. W 39 roku znacznie pogorszyły się finanse państwa ponieważ Kaligula lekkomyślnie roztrwonił pieniądze pozostawione przez gospodarnego Tyberiusza. Aby naprawić ten stan rzeczy, cesarz rozpoczął szeroko zakrojoną akcję konfiskat majątków. Gdy w połowie września Gajusz przygotował wielką wyprawę przeciw Germanom odkryto spisek mający na celu zgładzenie cesarza. Jego senatorscy przywódcy (dowódca armii Getelik oraz Marek Emiliusz Lepidus, były mąż Drusilli) ponieśli śmierć, a zamieszane w spisek siostry cesarza, Agrypina Młodsza i Julia Młodsza zostały wygnane na wyspy.

Kaligula rozstał się ze swoją żona Lollią i ożenił się z Cezonia. 30 dni po ślubie urodziła mu córeczkę, którą cesarz uznał za swoja. Dzięki fali procesów politycznych i konfiskat majątkowych władca miał środki na wszystkie swoje zachcianki i zabawy dworu. W połowie wrzesnia 39 r. cesarz udał się do Germanii, którą postanowił przyłączyć do Imperium. Samo przejście na drugą stronę Renu, uznał za olśniewające zwycięstwo i rozpoczął drogę powrotną do Rzymu. Dalsze działania wojenne w imieniu cesarza prowadził Galba. W 40 r. podstępnie zagarnął Mauretanię, której władca, musiał popełnić samobójstwo. Wiosną 40 roku Kaligula poprowadził legiony ku północnym wybrzeżom Galii, udając że przygotowuje wyprawę przeciwko Brytyjczykom, a ponieważ w obozie zjawił się zbiegły z wyspy książę brytyjski, ową mistyfikację uznano za wielkie zwycięstwo. Zaraz potem pełen chwały Kaligula wrócił do Rzymu i odbył wjazd owacyjny. Dalsze rządy cesarza polegały na ciągłym ucztowaniu i organizacji igrzysk dla ludu. 24 stycznia 41 r. spiskowcy, którymi byli między innymi Kasjusz Cherea i Korneliusz Sabinus zamordowali cesarza w czasie przejścia z teatru do pałacu cesarskiego, łącznie zadając mu około 30 ran. W chwilę potem zabito również jego żonę Cezonię wraz z córką.
-----------------------------------------------------------------------------------
Żony i dzieci

* Junia Klaudilla (Iunia Claudilla) od 33 r. n.e.
* Livia Orestilla (Livia Orestilla) w 37 r.; rozw. po dwóch miesiącach
* Lollia Paulina (Lolia Paulina) od września 38 r.
* Cezonia (Milonia Caesonia)
o Julia Druzylla.

Sylwestrus Flavius

Klaudiusz (1 sierpnia 10 p.n.e. - 14 października 54 n.e.) (Tiberius Claudius Drusus Nero), urodzony w Lugdunum w Galii, syn Druzusa Starszego i Antonii Młodszej. Był bratankiem cesarza Tyberiusza i stryjem cesarza Kaliguli. Klaudiusz był cesarzem rzymskim od 21 stycznia 41 roku. Oficjalna tytulatura cesarska: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus.
---------------------------------------------------------------------
Młodość

Pomimo tak bliskich powiązań z panującą dynastią nie brał udziału w życiu publicznym. Przyczyną tego były liczne ułomności fizyczne. Klaudiusz utykał, ślinił się, jąkał i często chorował. Członkowie rodziny uważali to za skutek umysłowego upośledzenia i dlatego trzymali go z dala od świata publicznego. W szczególności matka, Antonia i babka, Liwia traktowały go jak idiotę. Nie powierzno mu żadnych urzędów oficjalnych. Będąc izolowany przez całe dzieciństwo i młodość poświęcał czas na czytanie zdobywając szeroką wiedzę, szczególnie z zakresu historii. To że traktowano go jako głupka uchroniło go od niebezpieczeństw związanych z wewnętrzną walką o władzę w rodzinie cesarskiej. Nikt nie przewidywał, że może odegrać jakąkolwiek rolę polityczną.

Jego bratanek, Kaligula, gdy został cesarzem, dla żartu mianował Klaudiusza konsulem dokooptowanym od 1 lipca 37 roku. Był to pierwszy publiczny urząd sprawowany przez Klaudiusza, który miał wtedy 46 lat.
----------------------------------------------------------------------------------
Panowanie

Po zamordowaniu Kaliguli w powstałym zamieszaniu część żołnierzy gwardii pretoriańskiej zdecydowała się na obwołanie cesarzem Klaudiusza, jedynego dorosłego przedstawiciela dynastii julijsko-klaudyjskiej. Tradycja mówi, że został znaleziony, gdy ukrywał się za kotarą, wbrew swej woli zaniesiony do obozu pretorianów i tam obwołany imperatorem. Pomimo początkowego sprzeciwu senat, świadom swojej bezsilności wobec żołnierzy, zatwierdził jego status. Po raz pierwszy tak jawnie unaocznił się prawdziwy charakter pryncypatu - władza cesarzy opierała się na militarnej sile, a czasy, gdy wola senatu miała znaczenie, bezpowrotnie minęły.

Klaudiusz, chcąc zyskać militarną wiarygodność, podjął wyprawę do Brytanii w 43 roku. Po powrocie do Rzymu świętował tryumf w 44.

Charakterystyczna dla panowania Klaudiusza jest wzrastająca rola wyzwoleńców w sprawowaniu władzy. Cesarz, nie mając zaufania do kręgów senatorskich, główną rolę w administracji i w radzie przybocznej powierzał wyzwoleńcom. Kilku z nich, Narcyz, Polibiusz i Pallas zdobyło bardzo wpływową pozycję.

Klaudiusz ulegał też wpływom swoich żon. Najpierw poślubionej w 38 Messalinie, która urodziła mu Brytanika i Oktawię. Antyczne źródła przedstwaiają Messalinę jako nimfomankę organizującą orgiastyczne zabawy i doprowadzającą do skazywania na śmierć byłych kochanków lub tych którzy ośmielali się odrzucać jej awanse. Zgubiła ją ceremonia małżeństwa z Gajuszem Siliuszem odbyta pod nieobecność Klaudiusza. Narcyz ujawnił to Klaudiuszowi i dopilnował egzekucji Messaliny. W 48 roku Klaudiusz poślubił Agrypinę, swoją bratanicę. Jej silna osobowość zdominowała ostatnie lata panowania cesarza. Wyrazem jej wzrastającej roli politycznej był przyznanie jej przez senat tytułu Augusty. Doprowadziła też do zajęcia przez jej syna z pierwszego małżeństwa, Nerona, pierwszeństwa w sukcesji, przed rodzonym synem Klaudiusza, Brytanikem. Neron został najpierw adoptowany w 50 roku, a trzy lata później poślubił córkę cesarza Oktawię. Chcąc wykorzystać sytuację Agrypina, jak podają żródła, otruła Klaudiusza potrawą z grzybów
---------------------------------------------------------------------------------
Małżeństwa i dzieci

1. Plaucja Urgulanilla

* Druzus IV
* Klaudia (Claudia)

2.Elia Petyna

* Klaudia Antonia

3.Messalina

* Oktawia

4.Agrypina Młodsza

* Brytanik
----------------------------------------------------------------------------